Hendrik Smeenge: ‘de samenhang in de samenleving moet terug’

RODEN – Sinds maart van dit jaar is het leven van Roder politicus Hendrik Smeenge radicaal veranderd. Dat hij zich na de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 aansloot bij de BoerBurgerBeweging (BBB) en als nummer 16 op de kieslijst voor de Provinciale Statenverkiezingen terecht kwam, had alles te maken dat hij helemaal klaar was met het landbouwbeleid van het kabinet. Ambitie om de Staten in te gaan had hij allerminst. Dat de partij van 17 zetels de grootste partij werd in Drenthe en Smeenge met zijn 16e plek en 1754 voorkeursstemmen de provinciale politiek inrolde, kwam voor hem als een totale verrassing. Smeenge was vast besloten die verantwoordelijkheid te nemen. Nu, met de Tweede Kamerverkiezingen voor de deur, hoopt hij dat het volk de BBB blijft steunen. ‘Als we willen veranderen, kiezen voor andere politiek, écht willen dat er iets met het platteland en de leefomgeving gebeurt, hebben we slagkracht nodig.’

Smeenge zat in een rollercoaster na de enorme overwinning van zijn partij bij de Provinciale Statenverkiezingen. Samen met fractievoorzitter Gert Jan Schuinder deed hij de coalitieonderhandelingen. ‘A hell of a job’, lacht Smeenge. ‘Die coalitieonderhandelingen waren pittig. Dat moet heel zorgvuldig gebeuren. Tegelijkertijd wil je de fractie meenemen in het proces. Dat is heel goed gelukt’, blikt Smeenge terug. ‘We hebben de coalitieonderhandelingen opgedeeld in acht thema’s. Per thema werd verslag gedaan en teruggekoppeld naar de fractie. Aanpassingen werden direct verwerkt. In acht weken tijd hebben we het hele proces doorlopen en lag er een coalitieakkoord waar de hele fractie achterstond.’ 

De Roder politicus kijkt terug op een heftige periode waarin hij ook nog even 46 ganzenschadedossiers weg moest werken. ‘Het was een omschakeling waar ik niet op had gerekend. Ik heb nu pas het gevoel dat ik het echt leuk begin te vinden. Provinciaal is een heel andere manier van besturen. Je zit in de middelste bestuurslaag. Rijksbeleid moet doorvertaald worden naar de provincie en dat moet weer doorvertaald worden naar gemeentelijk niveau met regels en middelen. Doordat we in tien provincies de grootste zijn geworden, hebben we veel gedeputeerden geleverd. Dat betekent dat we meer invloed hebben op het landelijk beleid. Alle punten die voor het platteland belangrijk zijn zie je terug in verkiezingsprogramma’s. Leefbaarheid en bestaansrecht zijn voor de BBB twee belangrijke pijlers. Gezondheidszorg is veel meer in het daglicht gekomen door de BBB. Ook op regionaal niveau. Ook het openbaar streekvervoer in de provincie is terug. In Drenthe zijn er een stuk of zes verbindingen bijgekomen. Door onze inbreng heeft de overheid dat opgepakt en is er geld beschikbaar gemaakt om prijsverhogingen te compenseren. Wij willen het voorzieningsniveau in de dorpskernen in de benen houden. Iedere dorpsgemeenschap heeft het recht om elkaar te ontmoeten. Dorpshuizen zijn het cement van de samenleving.’

Samenhang in de samenleving terugbrengen

Gezondheidszorg staat hoog op de agenda van de BBB, zegt Smeenge. ‘Zorg voor jongeren komt snel op ons af en is bijna niet meer te handelen. Veel jeugd kampt met mentale problemen en alcohol- en drugsproblematiek. De koppeling van instellingen moet veel beter op elkaar afgestemd worden. De privacywetgeving is veel te ver doorgeslagen. Dat is de grootste beperking om te signaleren. Instanties lopen volledig langs elkaar heen. Er moet meer zorg naar de mensen in plaats van dat er allerlei rapportjes geschreven moeten worden. Meer handen haan het bed, minder regelgeving. Het hoofdthema van de BBB is samenhang in de samenleving terugbrengen. Iedereen moet mee kunnen komen in de samenleving. Voor iedereen moet een huis en een thuis zijn. De overheid moet hierin een faciliterende rol hebben en geen dirigerende rol. De BBB wil meer woningen. Ook in de kleinere dorpen. Dat een eigen plek voor iedere Nederlander lastig is geworden mede door de gigantische asielstroom van de laatste jaren, erkent de politicus. ‘Het migratiebeleid moet aangescherpt worden. Voor mensen die hier echt moeten zijn omwille van veiligheid, moeten we ruimte creëren. Mensen uit veilige landen die hier niet noodzakelijk naar toe zijn gevlucht, moeten terug. De toestroom gaat zo snel, het is niet meer beheersbaar. Al je dit niet goed begeleidt, raken mensen in het criminele circuit en verdwijnen ze onder de radar. Raddraaiers moeten terug naar hun eigen land. Het is toch apart dat ze hier wel kunnen komen, maar ze niet terug kunnen. Maar goed, dit is niet mijn portefeuille, dus veel meer kan ik er niet over zeggen.’ 

Bureaucratie

Terug naar die woningen. Ook op dit vlak wil de BBB een einde aan de regelbrei. ‘Wij pleiten voor verkorte inspraakprocedures. Nu is het zo dat je wel drie keer op hetzelfde onderdeel bezwaar kunt aantekenen. Dat werkt vertragend.’  Wat ook speelt is dat veel gebieden in Drenthe zijn aangemerkt als ‘ecologische en archeologische hoogwaardige aandachtsgebieden’. Alsof je ze nergens anders in de wereld tegenkomt. Talloze voorbeelden zijn ervan. Kan er niet gebouwd worden omdat er vleermuizen of mussen wonen.’ Smeenge kan nog wel even doorgaan. Subsidies voor duurzaamheidsinitiatieven die opgaan aan onderzoekskosten is er ook zo een. ‘Verduurzamingsdoelstellingen worden hierdoor vertraagd. Er gaat veel geld op aan bureaucratie en gaat niet naar het doel waarvoor het beschikbaar is gesteld. Dat moet op landelijk niveau veranderd worden.’ Smeenge schakelt over naar de stikstofmalaise. ‘Dit kabinet de afgelopen 8 jaar niets anders gedaan dan de landbouwsector zoveel mogelijk te reduceren onder het mom van stikstofproblematiek. Met als gevolg dat door het stikstofbeleid de hele economie is stil komen te staan. De middengroep die werkt krijgt de vingers tussen de deur door alle milieumaatregelen en belastingen die zijn bedacht. Je ziet dat de middengroep bijna niet meer rond kan komen. En de groep die daaronder zit komt nog veel verder onder de armoedegrens terecht. Ik denk dat het goed is dat mensen die op de BBB  gestemd hebben zich bewust zijn dat wanneer ze nu op een andere partij stemmen, we de slagkracht kwijt zijn. Willen we veranderen, kiezen voor andere politiek, kan de BBB het verschil maken. 

Meer woningen, voorzieningen in stand houden, meer handen aan het bed; mooie initiatieven, maar wie gaat dat betalen? Moeten ondernemers de portemonnee weer trekken?  Ook daar is overdacht door de BBB. ‘Ondernemers moeten eerder ontzorgd worden dan dat ze belast worden. De MKB kampt met veel te veel regels terwijl er voor hen een hoofdrol is weggelegd. Die ben je keihard nodig om basisvoorzieningen in kleine kernen in stand te houden. Het antwoord is wat ons betreft minder natuurontwikkeling en een strenger asielbeleid. En bij alles wat we doen hanteren we de volgende criteria: wat is noodzakelijk, wat is nuttig en wat is aangenaam?’ Tot slot spreekt Smeenge zijn waardering uit voor zijn oud-collega politicus Harm Holman. Beide heren zaten in de Noordenvelder gemeenteraad, Holman voor het CDA, Smeenge voor Gemeentebelangen. Holman gaat, als de partij van Omtzigt een van de grootste wordt, de kamer in vanwege zijn deskundigheid op het gebied van natuur, landbouw en stikstof. ‘In de raad waren we het niet altijd met elkaar eens, liepen we wel eens te bekvechten. Maar ik denk dat het voor het Noorden heel goed is dat hij het landbouwbeleid gaat oppakken voor de toekomst van de landbouwsector in Nederland. Ik heb er veel respect voor dat hij dit doet.’ De Tweede Kamerverkiezingen zijn op woensdag 22 november.