Energietransitie blijft grote uitdaging voor de gemeenten Noordenveld en Westerkwartier

LEEK – Op dinsdagavond 18 oktober werd in het gemeentehuis in Leek een bijeenkomst gehouden over de resultaten van een haalbaarheidsonderzoek naar de mogelijkheden om woningen op andere wijze te duurzaam verwarmen. De bijeenkomst leverde antwoorden op bepaalde vragen op, maar er werden ook nieuwe vragen opgeroepen, waar nog niet direct antwoord op gegeven kon worden. De bijeenkomst was een vervolg op een eerdere bijeenkomst in mei over hetzelfde onderwerp. De gemeenten Noordenveld en Westerkwartier hebben in de tussentijd gezamenlijk onderzoek laten doen naar de mogelijkheden voor de toekomstige warmtevoorziening in Leek, Tolbert en Nietap. 

Aardgasvrij in 2050

Het staat vast dat Nederland in 2050 volledig aardgasvrij moet zijn. Dat lijkt nog ver weg, maar de energietransitie vraagt om een langdurig proces, waar op gemeentelijk niveau nu al mee begonnen moet worden. Het al genoemde haalbaarheidsonderzoek is uitgevoerd door het adviesbureau TAUW, dat onder andere vestigingen in Assen en Deventer heeft. Tijdens de bijeenkomst werden de uitkomsten van het onderzoek door het bureau gepresenteerd en was er mogelijkheid voor het stellen van vragen. De bijeenkomst werd bijgewoond door ongeveer 40 inwoners, waarvan ongeveer de helft in Nietap woont en de andere helft in Leek. De presentatie spitste zich vooral toe op de mogelijke aanleg van een ‘warmtenet’ in de dorpen Nietap en Leek. Een warmtenet is één van de drie mogelijke technieken, welke in de toekomst zouden kunnen worden toegepast. De andere twee zijn het verwarmen met duurzame gassen (groen gas) en individuele technieken (zoals een warmtepomp). Het onderzochte warmtenet heeft een bron vanuit waar de warmte door de wijk verdeeld wordt. In het geval van het uitgevoerde onderzoek wordt de warmte uit de drinkwaterwinning in Nietap gehaald. Via een transportleiding gaat de warmte naar de wijken toe, waaruit de warmte vanuit een centraal punt naar de woningen gaat. In de woning onttrekt een warmtepomp de warmte uit het net en werkt deze op naar een bruikbare temperatuur. Het verschil met de gewone warmtepomp is dat er geen buitenkast nodig is en dat het energieverbruik lager is. Uit het onderzoek werd duidelijk dat zo’n type net in Nietap en delen van Leek technisch haalbaar is. In totaal kunnen ongeveer 1600 woningen van warmte worden voorzien. In Tolbert is het net technisch niet haalbaar, doordat de afstand tot de bron te lang is.

Financiële haalbaarheid

Maar dan is er altijd nog de financiering, want de toepassing van een warmtenet moet uiteraard wel rendabel zijn. De aanleg vraagt een forse investering en de te verwachten opbrengsten zijn niet voldoende om het kostendekkend te worden. Maar dit punt moet nog verder worden onderzocht en uitgewerkt. Zo zijn er bijvoorbeeld meerdere subsidiemogelijkheden en regels (in ontwikkeling) die de financiering mogelijk in de toekomst wel rendabel kunnen maken. Voor de bewoner biedt een warmtenet bepaalde voordelen. Zo is er geen zogenaamde buitenunit bij de woning nodig en zijn de onderhoudskosten lager dan bij andere technieken. Ook gaat het systeem langer mee dan de buitenkast van een warmtepomp, welke periodiek vervangen moet worden. Welke techniek er in de toekomst ook gebruikt kan of gaat worden, goed isoleren van woningen is daarbij absoluut noodzakelijk. Daar kan door iedereen nu al aan gewerkt worden en dat geldt ook voor het verlagen van het huidige energiegebruik. Voor het isoleren van woningen bestaat overigens ook de mogelijkheid van subsidie. Al met al leverde de informatiebijeenkomst voor de aanwezigen gemengde gevoelens op. Verdere voorlichting en informatieverstrekking blijft van groot belang om de bestaande onzekerheid en zorgen weg te nemen. Het is van groot belang dat iedereen er bewust van wordt dat het ook hem of haar aangaat. Er is op termijn namelijk sprake van een onontkoombaar keuzemoment voor iedereen. Het is daarom verstandig om daar nu al op in te spelen en kennis te nemen van de plannen en ontwikkelingen. 

Reactie wethouders

Wethouder Bé Schollema (gemeente Westerkwartier), reageerde mede namens zijn collega Kirsten Ipema (gemeente Noordenveld) als volgt: “Het onderzoek laat ons zien dat een warmtenet met deze techniek in Leek en Nietap technisch kan. Nu staan we voor de uitdaging om de puzzelstukjes financieel, organisatie en participatie samen te brengen. Het komende jaar staat in het teken van het uitwerken van een plan. We zullen de inwoners nauw betrekken en hen regelmatig op de hoogte houden van de ontwikkelingen.”