‘Een spontane vrolijke meid’

Gemeente Westerkwartier

LEEK- Kamer: Gordijn (2), hanglamp, spiegel, tafel, stoel (8), sofa, bed met beddengoed, linnenkast, bloementafel (2), luidspreker, haardgarnituur, tapijt, mat (4). De opsomming van het voorgaande is een gedeelte van een ‘inboedellijst’. Op het eerste oog lijkt het geen lijst van een standaardgezin uit deze tijd. Het is echter wel van een heel gewoon gezin. Deze inboedellijst is van het Joodse gezin Johan Oudgenoeg, H.J. Smitstraat nr. 4 in Leek. Het is een overzicht van meubels en ander huisraad welke achterbleef toen het joods gezin hun huis ‘moest ‘verlaten. Deze lijsten werden opgesteld door medewerkers van de Hausraterfassungsstelle. De inboedels werden vervolgens getransporteerd naar Duitsland. De inboedel van het gezin Oudgenoeg werd geïnventariseerd op 19 februari 1943. De 18 jarige Sophie is één van de drie dochters van het gezin Oudgenoeg. Haar beroep was dienstbode. Sophie werd op vrijdagavond 27 november 1942, net als de meeste nog overgebleven Joden uit Leek opgepakt en weggevoerd naar het gemeentehuis in Leek. De volgende dag moesten ze met de Drachtster Tram vanaf Leek via Groningen naar Westerbork. Daarna werd Sophie, net als de rest van het gezin Oudgenoeg naar Auschwitz weggevoerd en daar op 11 december 1942 vergast. Waarom aandacht voor Sophie in deze column? Nadat er werd besloten om Stolpersteine in Leek te leggen bij de woningen waar Joodse gezinnen werden weggevoerd, besloten we als gezin, samen met mijn moeder ook een ‘struikelsteen’ te adopteren. Zij stelde voor om ons over de steen van Sophie Oudgenoeg te ontfermen. Ze hadden destijds dezelfde leeftijd en hadden op dezelfde lagere school gezeten. Op vrijdag 6 mei worden 15 stenen gelegd. Deze keer betreft het stenen met de namen van 5 niet-joodse slachtoffers en 10 vermoorde joodse inwoners, waaronder de steen van Sophie Oudgenoeg in de H.J. Smitstraat. Vroeger nr. 4, maar door nieuwbouw nu nr. 12. Negen stenen in Leek, één in Oostwold, één in Enumatil en vier in Zevenhuizen. Op een oude schoolfoto uit plm. 1933 staat Sophie. Vreemd, om een foto te zien van een toen nog spontane vrolijke meid met toekomstplannen, terwijl deze plannen in 1942 gruwelijk werden afgebroken. Een bruggetje naar politiek Leek lijkt moeilijk, maar is het niet. Gelukkig is naast de Historische Kring Leek, Fredewalda, Stichting Samuel Levie en het 4-meicomité ook de gemeente Leek betrokken bij de organisatie van het leggen van de Stolpersteine. Daarom verder met raads ’bezigheden’. Afgelopen week kwam een aantal raadsleden af op de uitnodiging van Brandweer Leek. Sinds 2014 is Brandweer Leek opgegaan in Veiligheidsregio Groningen. Alle 23 gemeenten, 41 brandweerkazernes en 1000 man/vrouw maken deel uit van deze organisatie. In 2015 hadden de 18 vrijwilligers en twee opstappers (de laatste 2 wonen elders, maar werken in Leek) van de Leekster brandweer 104 uitrukken. Voor ons als raadsleden was het indrukwekkend om te horen wat o.a. de vrijwillige brandweerlieden voor hun kiezen krijgen. En niet alleen horen, maar gehuld in brandweerkledij werd de spuit ook door ons gehanteerd om te trachten vuur te doven door middel van het One Seven Systeem. (Eén liter water en 0,3 % schuimmiddel zorgt voor zeven liter blusmiddel). Even later werd er een ademluchtfles (10 kg) op onze schouders gehesen en een gelaatstuk voor het gezicht . Ademen maar. Heerlijke schone frisse lucht. De ogen werden afgedekt. Daarna met z’n tweeën op zoek naar een slachtoffer in een kleine ruimte. Ik geef het je te doen. Zelf ben ik al tastend over het (nagemaakte) slachtoffer heen getoffeld, zonder dit goed door te hebben. Gelukkig dat we in Leek vrijwillige ‘spuitgasten’ hebben die zich bezighouden met het redden van mens en dier en daarnaast proberen branden te bestrijden en hulp te verlenen na ongevallen. Best heftig toch! Mocht u nog brandende vragen hebben, zie brandweerleek.nl. ‘Ik groet u’. ‘Moi’.

UIT DE KRANT